ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑΣ
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑ ΜΕ ΚΥΨΕΛΕΣ ΚΙΝΗΤΗΣ ΚΗΡΗΘΡΑΣ
Βρασκί, Κύθηρα, 1815
Φωτ.: Ιωάννης Πρωτοψάλτης
Είπαν για τη δράση
Σύμφωνα με την Eva Crane, την κατ' εξοχήν ιστορικό της μελισσοκομίας, η μη γνώση από τους πρώτους περιηγητές της σημασίας του πλάτους των κηρηθροφορέων, καθυστέρησε την εξέλιξη της παγκόσμιας μελισσοκομίας κατά σχεδόν δύο αιώνες. Η αναζήτηση του ορθολογικότερου τρόπου μελισσοκομίας ολοκληρώθηκε στα μέσα του 190υ αιώνα, στα 1851, όταν ο Lorenzo Langstroth στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής δημιούργησε τη σύγχρονη πλαισιοκυψέλη και καθόρισε το διάστημα της μέλισσας, βασιζόμενος, ωστόσο, στην παλαιότερη γνώση που προήλθε από τις κυψέλες κινητής κηρήθρας. Η αρχαιολογική σκαπάνη έχει φέρει στο φως πήλινες κυψέλες που έχουν όλα τα χαρακτηριστικά των παραδοσιακών κυψελών κινητής κηρήθρας. Οι παλαιότερες των κυψελών αυτών χρονολογούνται στην ελληνιστική περίοδο. Με αντίγραφα των εν λόγω κυψελών έχει ασκηθεί πειραματική μελισσοκομία, η οποία απέδειξε ότι όντως οι κυψέλες αυτές λειτουργούσαν ως κυψέλες κινητής κηρήθρας. Οι ελληνικές κυψέλες κινητής κηρήθρας είναι σαφές ότι επηρέασαν διττά την εξέλιξη της παγκόσμιας μελισσοκομίας, τόσο στον ανεπτυγμένο, όσο και στον αναπτυσσόμενο κόσμο.
ΔΡ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΥΡΟΦΡΥΔΗΣ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΣ
Η παραδοσιακή μελισσοκομία είχε δύο πλευρές. Δηλαδή, είχε αυτή την οικογενειακή παράδοση, η οποία ερχόταν από ένα παρελθόν γενεών, και εκεί είχαμε τις πήλινες ή τις ξύλινες κτλ. τύπου κυψέλες, που, σε κάποια είδη, μπορούν να σώζονται ιδιαίτερα για τις πήλινες, τα βρασκιά. Η άλλη, ήταν η λεγόμενη νεοπαραδοσιακή, δηλαδή υπήρχαν άνθρωποι οι οποίοι, είτε είχαν σπουδάσει, είτε είχαν μια συγκεκριμένη ενασχόληση, και αυτοί μάθαιναν μελισσοκομία με όρους πιο επιστημονικούς. Κι αυτοί, όμως, ήταν στο χωριό μεμονωμένοι μελισσοκόμοι, απλώς εισήγαγαν κάποιες, μικρές ή λίγο, καινοτομίες, σε σχέση με τα πλαίσια, με τον τύπο της κυψέλης, με το καπνιστήρι, ενδεχομένως με μια ηθολογική συμπεριφορά των μελισσών, την οποία έδειχναν να την κατέχουν καλύτερα σε σχέση με τους παραδοσιακούς μελισσοκόμους.
ΔΡ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗΣ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΟΣ
Διαλέγανε από καλά, παραγωγικά μελίσσια, ένα κανόνι που είχε γόνο, ένα κανόνι που είχε μέλι, ένα κανόνι που είχε γύρη, και τα βάζανε σε ένα νέο βρασκί, το σκεπάζανε και το φράζανε από κάτω. Αν δεν ήταν καλή εποχή, βάζανε ζάχαρη σε μια φέτα ψωμί και το βάζανε από πάνω για να βοηθάνε τα μελίσσια. Και το σκεπάζανε και την έβδομη ημέρα πηγαίνανε και το κοιτάζανε. Ήταν δύσκολη δουλειά. Γιατί δεν είχαν πίτες γεμάτες μέλι ως κάτω. Είχαν και γόνο. Κι αν είχαν γόνο δεν την παίρνανε. Παίρναν αυτές που είχαν καθαρό μέλι. Και το πηγαίναν μετά στο σπίτι.. δραματική κατάσταση…το βάζανε σε κόσκινα, το έστιβαν με τα χέρια. Πολλοί δεν είχαν μελιτοεξαγωγέα, αλλά, όσοι είχαν, βάζαν μέσα την πίτα, την γύριζε, έσπαγε, ήταν δραματική κατάσταση.